Korte geschiedenis
In het begin van deze eeuw trof boswachter Edmund Löns op boerderijen in Münsterland en het aangrenzende gebied in Nederland nog afstammelingen van die vroegere vogelhonden aan. Hij voegde de verschillende foklijnen samen tot het ras dat we nu in Nederland als de Heidewachtel en in Duitsland als de Kleine Münsterländer kennen.
In Engelstalige gebieden kent men de Heidewachtel onder de naam Small Münsterländer.

Karakter van de Heidewachtel
De heidewachtel is actief, trouw, gehoorzaam en speels

Rasgroep van de Heidewachtel
De Heidewachtel behoort tot de Rasgroep 7 “Staande Jachthonden”.

Verschijning
De Heidewachtel is een middelgrote hond met een schofthoogte tussen de 50 en 56 cm. Het is een krachtige, elegante verschijning. De kleur is bruin-wit of bruin- schimmel en de vacht is halflang, met franje aan de oren en de poten en een fraaie vlag aan de staart. Het hoofd straalt adel uit. De oren zijn hoog aangezet en lichaam en rug zijn sterk. In actie wordt de staart in een lichte boog omhoog gedragen; een krulstaart is ongewenst.

Huishond
Als hond heeft de Heidewachtel nog meer taken behalve het jagen, namelijk erf en goed bewaken. Veel verder dan hard blaffen gaat dat bewaken echter niet; eenmaal binnen wordt een inbreker even hartelijk begroet als een goede bekende! De volwassen Heidewachtel is een vriendelijke hond, die lief is voor kinderen.

Als hij voldoende beweging en afleiding krijgt, neemt de hond in huis weinig plaats in. Natuurlijk heeft ook de Heidewachtel behoefte aan een eigen plek, waar hij kan liggen en door niemand gestoord wordt.

Opvoeding
De hond is een roedeldier, dat wil zeggen dat hij bij voorkeur in een groep leeft. Daarom is de hond het huisdier om in een gezin mee te draaien. Een roedel functioneert alleen goed, als de onderlinge rangorde duidelijk is. Dat betekent dat de hond in het huishouden onder aan de ladder moet staan. In hondentaal mag een ranghogere namelijk een ranglagere met de tanden op de plaats zetten; een gedrag dat wij niet accepteren van onze hond. De hond zal het meest toetrekken naar de persoon die zich opstelt als roedelleider. Een leider die zich krachtig opstelt kan een onzekere hond meer zelfvertrouwen geven.

Een leider die zich weifelend gedraagt, kan problemen krijgen met een dominante hond, omdat die hond dan zal proberen de leider van de groep te worden.

Solialisatie
Om een goed gesocialiseerde hond te krijgen, is het verstandig de hond op zeer jonge leeftijd in zoveel mogelijk verschillende situaties te brengen. Om sociaal gedrag naar soortgenoten te ontwikkelen, is omgang met andere honden belangrijk. Ook moet de hond met andere huisdieren leren omgaan om te leren waar wel en niet achteraan gejaagd mag worden.

Om moeilijkheden in de toekomst te vermijden, moet de hond wel vroeg kennismaken met wild. Daarnaast moet de jonge hond wennen aan de drukke, lawaaierige maatschappij, waarin wij leven. Het is een goed idee om de pup mee te nemen in de bus, de trein, naar het winkelcentrum of de markt. Maar ook zo nu en dan een rust periode inlassen voor je jonge hond, je zult zien dat ook een (jonge) hond dat ook nodig heeft.

Veelzijdige jachthond
De Heidewachtel is een veelzijdige jachthond.
Hij werkt – in jagerstermen – zowel voor als na het schot. De hond zoekt het wild op door met opgeheven kop een veld af te zoeken tot hij verwaaiïng krijgt, waarna hij tot voorstaan komt. Als de jager geschoten heeft, zoekt de hond het wild op en apporteert het keurig.

De Heidewachtel gaat goed te water en zoekt prima in de dichte dekking.
De Heidewachtel is gefokt als allround jachthond, door kenners geliefd om zijn doorzettingsvermogen en intelligentie. Zoals gezegd is de Heidewachtel jachthond.

Dat betekent dat hij ook bij de dagelijkse wandelingen zijn neus veel gebruikt en sporen uitwerkt. Zijn jachtpassie en enthousiasme kunnen daarom wel eens voor problemen zorgen.

Ook een Heidewachtel zal regelmatig uitproberen waar de grenzen liggen. Hij zal af en toe eigenzinnig zijn opdrachten op een andere dan de gewenste manier uitvoeren, omdat hij het beter denkt te weten. Voor de ware liefhebber vormen deze karaktertrekjes juist één van de charmes van het ras.

Verzorging van de Heidewachtel
De verzorging is eenvoudig, twee maal per week borstelen, de oren regelmatig op vuil controleren en het teveel aan haar in de oorschelpen wegknippen. Ook moet het haar tussen de tenen en voetzolen weggeknipt worden, dit voorkomt spreidvoeten en likeczeem bij de hond. Hoe gek het ook klinkt maar de vacht is zelfreinigend en hoe smerig de hond ook thuiskomt, laten opdrogen en het vuil valt er vanzelf af.

Opvoeding van de Heidewachtel
De opvoeding van de heidewachtel is ongeveer net zo als met andere honden: consequent zijn.
Echter, hij heeft unieke raskenmerken. Hij is dol op zwemmen en rennen b.v.

Dat wil nog wel eens uit de hand lopen, dus ook de opvoeding van de heidewachtel begint en eindigt met: consequent zijn, en vooral ook veel liefde en aandacht geven. Vergeet nooit dat het ontzettende slimme honden zijn, die vaak toch nog wel een gaatje vinden om ergens onderuit te komen.